| dbpedia-owl:abstract
|
- Le manipule (latin manipulus, au sens propre une "poignée", sous-entendue d'hommes ici) est une subdivision de la légion romaine antique.
- Manipulus adalah unit perang taktis dalam legiun Romawi. Romawi mengadopsi manipulus dari Bangsa Samnium ketika Perang Samnium pada 343–290 SM. Lencana militer yang dikenakan oleh unit ini juga disebut manipulus. Para anggota manipulus disebut commanipularis. Mereka dilatih untuk memiliki kedekatan dengan sesama anggota manipulus, sehingga para anggota manipulus saling melihat rekan mereka sebagai saudara seperjuangan. Namun kedekatan dalam unit manipulus tidak sedekat dalam unit contubernium, yang merupakan unit perang terkecil di Romawi.
- Maniple (Latince: manipulus) Samnit Savaşları sırasında Samnitlerden uyarlanmış Roma Lejyonlarının taktik bir birimi.
- Manipuloa erromatar legioaren unitate bat izan zen, Samnitar Gerretan sortua. 160 infantez osatua zegoen armada profesionaldu zuen Gaio Mario erromatar kontsulak K. a. 100ean eginiko erreformaren ondoren. Manipulo bakoitza, era berean, 80 soldaduzko bi zenturiaz osatua zegoen. Bost manipulok, era berean, 800 soldaduko kohorte bat osatzen zuten. Erromatar manipuloa gaur egungo infanteria konpainiaren baliokidea izango litzateke.
- O manípulo (latim: manipulus - plural: manipuli - de manus, signifincado "mão") era uma subunidade tática da legião romana adoptada por influência samnita durante as Guerras Samnitas (343 a.C. - 290 a.C.). Por extensão, o termo designava também a insígnia militar de cada manípulo.Entre si, como irmãos de armas, os membros de cada manípulo designavam-se "commanipulares" (singular: commanipularis).
- A manipulus (lat.) gyalogos harci egység, a római légiónak egyik alosztálya (harmincadrésze, később tizede) volt. Nevét arról a szénacsomóról kapta, amelyet a legrégibb időben zászló helyett használtak a római csapatok. Más vélemény szerint a manipuláció kifejezésből ered, mivel ezt a hadrendet könnyebben lehetett irányítani, mint a korábbit (a manus szó egyaránt jelent kezet és pihetollat is). Fontos szerep jutott a manipulusnak a római taktikában, amennyiben a régibb (Caius Marius előtti) csatarendnek ez volt taktikai alapegysége.Első ilyen jellegű szervezés a szamnisz háborúk idején, i. e. 343 és i. e. 290 között tűnik fel. I. e. 315-ben a második szamnisz háború idején rögzült, mivel az etruszkoktól örökölt phalanx-harcmodornál mozgékonyabbnak és hatékonyabbnak bizonyult. A manipularis légió eleinte egy sorban, később (a 339. évi latin háború óta) három sorban harcolt, még pedig úgy, hogy a 30 manipulus közül 10-10 képzett egy-egy sort (hastati, principes, triarii).A későcsászárkoban alkotó Vegetius már egy sátorközösségből, vagyis 10 emberből álló egységként írja le Epitoma rei militaris című művében.
- Манипула (от латински: manipula, от manus — "ръка") е основното тактическо подразделение на легиона в периода на съществуването на манипуларната тактика, всяко подразделение първоначално се е деляло на две центурии. Появява се още при Ромул. Числеността на манипулите не е била строго фиксирана.
- El manípul va ser una unitat de la legió romana, ideada durant les Guerres Samnites. Estava composta per un total de 160 infants, després de la reforma cap a l'any 100 aC del cònsol Gai Mari que va professionalitzar l'exèrcit. Cada manípul estava compost al seu torn per dues centúries de 80 homes cadascuna. Cinc manípuls formaven al seu torn una cohort de 800 homes. El manípul romà venia a equiparar-se a la companyia d'infanteria actual.
- マニプルス（ラテン語: Manipulus）とは、古代ローマの軍隊における重装歩兵の編成単位。歩兵中隊に比定される。ローマ軍のレギオ（歩兵師団に相当）においては、コホルス（歩兵大隊）1個はマニプルス（歩兵中隊）3個、マニプルス1個はケントゥリア（歩兵小隊）2個から構成されていた。マニプルスには全体で100人から150人程度の軍団兵がいた。
- Een manipel is een Romeinse eenheid bestaande uit 160 man infanterie.Een manipel is opgedeeld in twee centuriae, de centuria prior (de voorste centurie) en de centuria posterior (de achterste centurie), zo genaamd omdat het Romeinse leger in drie rangen vocht (acies triplex) en iedere rang zich moest terugtrekken achter de rang achter zich om te hergroeperen en uit te rusten. Bij dit proces werd de centuria posterior opgesteld achter de centuria prior, zodanig dat er openingen waren waarlangs de rang zich kon terugtrekken.Manipel komt van het Latijnse manipuli wat "handvol" betekent. Het manipel vormde een belangrijke tactische eenheid omdat het makkelijker te besturen was dan een heel legioen en de twee centuriae toch bij elkaar moesten blijven. Later werd het cohors belangrijker dan het manipel.
- Мани́пул (от лат. manipula — букв. «горсть», от manus — «рука», как изображение на штандарте, под который собирались манипулы) — основное тактическое подразделение легиона в период существования манипулярной тактики, каждое из которых первоначально делилось на две центурии. Появилась ещё при Ромуле. Численность манипул не была строго фиксированной, так как при одном и том же их количестве численность легионов могла быть разной. Например во время Латинской войны в 340 до н. э. манипула включала 200 солдат, двух центурионов и одного вексиллярия. Солдаты манипул назывались manipulares (manipularii).В линиях манипулы стояли предположительно в колоннообразных построениях, a непосредственно перед боем развёртывались, образуя сплошной фронт, который был более предпочтителен не только в ближнем, но и в метательном бою. В пользу колоннообразного построения манипулов свидетельствуют в частности сообщения Ливия о клиньях, или колоннах, применявшихся для быстрого движения или атаки против расстроенного противника.
- Manipuł (łac. manipulus, od „manus” – ręka, nazwa pochodzi od znaku bojowego jednostki, którym najczęściej była ręka; stąd manipulacja) – jednostka taktyczna armii rzymskiej, składająca się z dwóch centurii.Szyk legionowy to ustawieni w trzech rzędach legioniści (reforma kamilliańska). Formacja ta była w kształcie szachownicy (nie tworzyła zwartej linii frontowej, jak np. formacje armii hellenistycznych). Takie ustawienie obok siebie manipułów umożliwiało szybkie wycofanie się zmęczonych żołnierzy za szeregi kolegów w dalszych liniach. Umożliwiało ono też ucieczkę lekkozbrojnym, gdy wystrzelali w kierunku wroga całą amunicję. W pierwszym szeregu stali najsłabsi, najmłodsi i jednocześnie najmniej doświadczeni żołnierze zwani hastati (od "hasta" – włócznia, wbrew nazwie nie nosili włóczni), uzbrojeni w krótkie miecze oraz ciężkie oszczepy zwane pilum, w drugim – starsi, lepiej uzbrojeni principes (od "princeps" – pierwszy), a w ostatnim najstarsi i najbardziej doświadczeni triarii (dosł. trzeciorzędni). Uzbrojeni byli w krótkie włócznie, którymi się po mistrzowsku posługiwali. Najpierw do walki przystępowali hastati, potem jeśli ich atak zawiódł, atakowali principes. Jeżeli ataki dwóch pierwszych szeregów zawiodły, do walki ruszali triarii. Skrzydła piechoty osłaniała kawaleria. Na czele manipułu stało dwóch centurionów: pierwszy nazywał się prior, a drugi posterior. Prior był mianowany przez żołnierzy danego manipułu, natomiast posterior był mianowany przez priora. Wbrew temu, że w manipule w okresie republiki było dwóch centurionów, nie było ani jednej centurii. Niżsi oficerowie nazywali się optio (lepszy) i tesserarius. Rozkazy wydawano za pomocą rogu. Żołnierz noszący róg nazywał się cornicen. Kierunek marszu lub ataku wskazywał żołnierz niosący znak na drzewcu – signifer (łac. signifer – chorąży, od signum – znak i fero – niosę). Manipuły, w zależności od rodzaju żołnierza, liczyły 60 triarii, zaś principes i hastati 120–160. 30 manipułów składało się na legion.Reformy Mariusza zmieniły rolę manipułów w armii. Trzy manipuły zaczęły tworzyć kohortę, która stała się od tej pory podstawową jednostką taktyczną. Podział na hastati, principes i triarii przestał mieć znaczenie poza rangami centurionów. Najwyżej w kohorcie był prior manipułu triarii, najniżej hastati, prior był zawsze wyższy rangą od posteriora. Najwyższym centurionem w legionie był tzw. primipilus, czyli prior manipułu triarii w pierwszej kohorcie. Manipuły dalej stanowiły część wojska, mogącą samodzielnie działać i wykonywać określone zadania na szczeblu taktycznym, lecz skuteczniejszą i częściej używaną formacją w ramach legionu była już kohorta.
- Manipul je vojenskou jednotkou římské armády. Byl tvořen vždy dvěma centuriemi neboli setninami. Před vojenskou reformou z druhého století př. n. l. v manipulu pochodovalo 120 až 150 vojáků, po této reformě míval manipul i kolem dvou stovek mužů.Základní bojovou silou římského vojska byla legie skládajíci se z 5000 pěšáků. Legie se skládala z 10 kohort, 30 manipulů a 60 centurií. Každý muž byl příslušníkem centurie. Dvě centurie tvořily manipul, který byl označován zástavou (signum). Šest centurií tvořilo kohortu. Kohorty byly označené číselně od I do X. Kromě pěšáků patřilo k legii 120 jezdců, kteří zabezpečovali spojení mezi jednotkami nebo pronásledovali zběhy.
- Il manipolo era l'unità tattica della legione romana del periodo repubblicano, che si sviluppò a partire dalla fine del V secolo-inizi del IV secolo a.C.
- Maniple (Latin: manipulus, literally meaning "a handful") was a tactical unit of the Roman legion adopted from the Samnites during the Samnite Wars (343–290 BC). It was also the name of the military insignia carried by such unit.Maniple members, seen as each other's brothers in arms, were called commanipulares (singular, commanipularis), but without the domestic closeness of the much smaller contubernium.
- Manipel (von lateinisch manipulus, von manus „Hand(voll), Schar“) bezeichnete eine Untereinheit der Legion der römischen Armee. Ursprünglich gliederte sich in der römischen Republik eine Legion in 30 Manipel, die im zweiten Jhd. v. Ch. in jeweils zwei Centurien unterteilt wurden, die wiederum in zehn Dekurien bzw. Contubernia zerfielen. Da eine Centurie ursprünglich 100 Mann, später aber ca. 80 Mann umfasste, betrug die Mannschaftsstärke eines Manipels damit ca. 160 Mann. Die Manipel bildeten die taktischen Einheiten der Legion, kommandiert vom rangälteren Centurio.Seit den punischen Kriegen konnten jeweils drei Manipel bei Bedarf zu einer Kohorte zusammengefasst werden, die seit den Reformen des Marius anstelle des Manipels die wichtigste taktische Einheit unterhalb der Legion wurde. Die Funktion des Erstellens und des Einsatzes des Manipelsystems bestand darin, dass das Herstellen einer Phalanx in der Größe einer gesamten Legion, vor allem in unwegsamen Terrain, nur schwer zu verwirklichen war, da einzelne Soldaten von Bäumen, Felsen etc. aufgehalten wurden. Man entschied sich also für die Unterteilung in Manipel, welche somit einem natürlichen Hindernis besser ausweichen konnten. Die Lücken zwischen den Manipeln wurden dann, kurz vor Feindkontakt, wieder zu einer Formation mit Legionsstärke, geschlossen. Somit war die gleichmäßige und damit schnellere und sicherere Fortbewegung einer Phalanx in hindernisreichem Gelände gewährleistet. Diese Taktik wurde endgültig in der Kaiserzeit (Hadrian) durch die Wandlung der Kavallerie von unterstützenden Einheiten zu Hauptkampftruppen abgelöst.
- El manípulo fue una unidad de la legión romana, ideada durante las Guerras Samnitas. Estaba compuesta por un total de 160 infantes, tras la reforma hacia el año 100 a. C. del cónsul Cayo Mario que profesionalizó el ejército. Cada manípulo estaba compuesto a su vez por dos centurias de 80 hombres cada una. Cinco manípulos formaban a su vez una cohorte de 800 hombres. El manípulo romano venía a equipararse a la compañìa de infantería actual.
|
| rdfs:comment
|
- Le manipule (latin manipulus, au sens propre une "poignée", sous-entendue d'hommes ici) est une subdivision de la légion romaine antique.
- Maniple (Latince: manipulus) Samnit Savaşları sırasında Samnitlerden uyarlanmış Roma Lejyonlarının taktik bir birimi.
- Manipuloa erromatar legioaren unitate bat izan zen, Samnitar Gerretan sortua. 160 infantez osatua zegoen armada profesionaldu zuen Gaio Mario erromatar kontsulak K. a. 100ean eginiko erreformaren ondoren. Manipulo bakoitza, era berean, 80 soldaduzko bi zenturiaz osatua zegoen. Bost manipulok, era berean, 800 soldaduko kohorte bat osatzen zuten. Erromatar manipuloa gaur egungo infanteria konpainiaren baliokidea izango litzateke.
- O manípulo (latim: manipulus - plural: manipuli - de manus, signifincado "mão") era uma subunidade tática da legião romana adoptada por influência samnita durante as Guerras Samnitas (343 a.C. - 290 a.C.). Por extensão, o termo designava também a insígnia militar de cada manípulo.Entre si, como irmãos de armas, os membros de cada manípulo designavam-se "commanipulares" (singular: commanipularis).
- Манипула (от латински: manipula, от manus — "ръка") е основното тактическо подразделение на легиона в периода на съществуването на манипуларната тактика, всяко подразделение първоначално се е деляло на две центурии. Появява се още при Ромул. Числеността на манипулите не е била строго фиксирана.
- El manípul va ser una unitat de la legió romana, ideada durant les Guerres Samnites. Estava composta per un total de 160 infants, després de la reforma cap a l'any 100 aC del cònsol Gai Mari que va professionalitzar l'exèrcit. Cada manípul estava compost al seu torn per dues centúries de 80 homes cadascuna. Cinc manípuls formaven al seu torn una cohort de 800 homes. El manípul romà venia a equiparar-se a la companyia d'infanteria actual.
- マニプルス（ラテン語: Manipulus）とは、古代ローマの軍隊における重装歩兵の編成単位。歩兵中隊に比定される。ローマ軍のレギオ（歩兵師団に相当）においては、コホルス（歩兵大隊）1個はマニプルス（歩兵中隊）3個、マニプルス1個はケントゥリア（歩兵小隊）2個から構成されていた。マニプルスには全体で100人から150人程度の軍団兵がいた。
- Il manipolo era l'unità tattica della legione romana del periodo repubblicano, che si sviluppò a partire dalla fine del V secolo-inizi del IV secolo a.C.
- Maniple (Latin: manipulus, literally meaning "a handful") was a tactical unit of the Roman legion adopted from the Samnites during the Samnite Wars (343–290 BC). It was also the name of the military insignia carried by such unit.Maniple members, seen as each other's brothers in arms, were called commanipulares (singular, commanipularis), but without the domestic closeness of the much smaller contubernium.
- El manípulo fue una unidad de la legión romana, ideada durante las Guerras Samnitas. Estaba compuesta por un total de 160 infantes, tras la reforma hacia el año 100 a. C. del cónsul Cayo Mario que profesionalizó el ejército. Cada manípulo estaba compuesto a su vez por dos centurias de 80 hombres cada una. Cinco manípulos formaban a su vez una cohorte de 800 hombres. El manípulo romano venía a equipararse a la compañìa de infantería actual.
- A manipulus (lat.) gyalogos harci egység, a római légiónak egyik alosztálya (harmincadrésze, később tizede) volt. Nevét arról a szénacsomóról kapta, amelyet a legrégibb időben zászló helyett használtak a római csapatok. Más vélemény szerint a manipuláció kifejezésből ered, mivel ezt a hadrendet könnyebben lehetett irányítani, mint a korábbit (a manus szó egyaránt jelent kezet és pihetollat is).
- Мани́пул (от лат. manipula — букв. «горсть», от manus — «рука», как изображение на штандарте, под который собирались манипулы) — основное тактическое подразделение легиона в период существования манипулярной тактики, каждое из которых первоначально делилось на две центурии. Появилась ещё при Ромуле. Численность манипул не была строго фиксированной, так как при одном и том же их количестве численность легионов могла быть разной. Например во время Латинской войны в 340 до н. э.
- Manipulus adalah unit perang taktis dalam legiun Romawi. Romawi mengadopsi manipulus dari Bangsa Samnium ketika Perang Samnium pada 343–290 SM. Lencana militer yang dikenakan oleh unit ini juga disebut manipulus. Para anggota manipulus disebut commanipularis. Mereka dilatih untuk memiliki kedekatan dengan sesama anggota manipulus, sehingga para anggota manipulus saling melihat rekan mereka sebagai saudara seperjuangan.
- Een manipel is een Romeinse eenheid bestaande uit 160 man infanterie.Een manipel is opgedeeld in twee centuriae, de centuria prior (de voorste centurie) en de centuria posterior (de achterste centurie), zo genaamd omdat het Romeinse leger in drie rangen vocht (acies triplex) en iedere rang zich moest terugtrekken achter de rang achter zich om te hergroeperen en uit te rusten.
- Manipul je vojenskou jednotkou římské armády. Byl tvořen vždy dvěma centuriemi neboli setninami. Před vojenskou reformou z druhého století př. n. l. v manipulu pochodovalo 120 až 150 vojáků, po této reformě míval manipul i kolem dvou stovek mužů.Základní bojovou silou římského vojska byla legie skládajíci se z 5000 pěšáků. Legie se skládala z 10 kohort, 30 manipulů a 60 centurií. Každý muž byl příslušníkem centurie. Dvě centurie tvořily manipul, který byl označován zástavou (signum).
- Manipel (von lateinisch manipulus, von manus „Hand(voll), Schar“) bezeichnete eine Untereinheit der Legion der römischen Armee. Ursprünglich gliederte sich in der römischen Republik eine Legion in 30 Manipel, die im zweiten Jhd. v. Ch. in jeweils zwei Centurien unterteilt wurden, die wiederum in zehn Dekurien bzw. Contubernia zerfielen. Da eine Centurie ursprünglich 100 Mann, später aber ca. 80 Mann umfasste, betrug die Mannschaftsstärke eines Manipels damit ca. 160 Mann.
- Manipuł (łac. manipulus, od „manus” – ręka, nazwa pochodzi od znaku bojowego jednostki, którym najczęściej była ręka; stąd manipulacja) – jednostka taktyczna armii rzymskiej, składająca się z dwóch centurii.Szyk legionowy to ustawieni w trzech rzędach legioniści (reforma kamilliańska). Formacja ta była w kształcie szachownicy (nie tworzyła zwartej linii frontowej, jak np. formacje armii hellenistycznych).
|
